Ρευματοκλοπή & Δήμαρχος Ηλιούπολης

Ρευματοκλοπή & Δήμαρχος Ηλιούπολης

[Νομικές, ηθικές και πολιτικές πτυχές]

Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε την επανάληψη μιας απίστευτης ιστορίας που ξεκίνησε ήδη κατά την περίοδο μεταξύ του πρώτου και δεύτερου γύρου των αυτοδιοίκητων εκλογών του Οκτωβρίου 2023. Μια ιστορία, η οποία δηλητηριάζει το δημόσιο διάλογο, αποπροσανατολίζει και εν τέλει λειτουργεί επιζήμια για τους δημότες. Η υπόθεση κλοπής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως διαπιστώθηκε από τη ΔΕΔΔΗΕ (και δεν αντικρούσθηκε στην ουσία της), σε παροχή που ανήκει στο νυν Δήμαρχο κ. Ψυρρόπουλο.
Πρόκειται για ζήτημα που, τόσο εγώ προσωπικά όσο και η Δημοτική Κίνηση ΗΛΙΟΥ-Πόλις, Ανθρώπινη Πόλη, ουδέποτε θίξαμε. Η ηθική κατά την άσκηση πολιτικής, όπως ανέφερα και κατά τη συνεδρίαση της 27^ης.06.2024 του Δημοτικού Συμβουλίου Ηλιούπολης, είναι κάτι που προσωπικά με απασχολεί πολύ. Η επίθεση, λοιπόν, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, κατ’ αυτόν τρόπο, σε ανθυποψήφιο (ανεξαρτήτως της βασιμότητας της κατηγορίας) για μια πράξη, για την οποία θα μπορούσε κανείς να βρει (έστω και με μεγάλη επιείκεια) ελαφρυντικά, ενέχει στοιχεία που δημιουργούν προβληματισμό.
Για το θέμα, δεν θα τοποθετούμουν (επαναλαμβάνω, από επιλογή), εάν ο κ. Ψυρρόπουλος δεν αποφάσιζε (και δεν είναι η πρώτη φορά στη συγκεκριμένη υπόθεση) να προσβάλει τη νοημοσύνη μας. Θα μπορούσε, απλώς, να ζητήσει ειλικρινά «συγγνώμη», να εξηγήσει ότι δεν ευθύνεται ο ίδιος ή έστω να σιωπήσει. Φαίνεται ότι πιστεύει πως όσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιο πιστευτό μπορεί να γίνει.

Α. Νομικό σκέλος: Αθώωση για λόγους ουσίας vs Αποκαταστατική Δικαιοσύνη & εξάλειψη αξιοποίνου

Το κανονιστικό πλαίσιο που ορίζει τα της «ρευματοκλοπής» αποτελείται από (α) το άρθρο 95 του Κώδικα Διαχείρισης Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, (β) την απόφαση 236/2017 της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε σχέση με τον ορισμό της Ρευματοκλοπής, τον τρόπο εντοπισμού της και τη διαδικασία διαπίστωσή της, (γ) την απόφαση 237/2017 ΡΑΕ αναφορικά με τη μεθοδολογία υπολογισμού του χρηματικού ποσού που οφείλει να καταβάλει ο δράστης διαπιστωμένης ρευματοκλοπής (τεκμαρτή κατανάλωση + χρέωση εντοπισμού & διαχείρισης ρευματοκλοπής), καθώς και (δ) τα άρθρα 372 και 381 του Ποινικού Κώδικα.
Στην περίπτωση που μας ενδιαφέρει, κατά το έγγραφο της ΔΕΔΔΗΕ, διαπιστώθηκε πως, ήδη από το 2019 (περίοδο που ο κ. Ψυρρόπουλος ήταν Δημοτικός Σύμβουλος και επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης) είχαν γίνει παραβάσεις στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας που του ανήκε. Συγκεκριμένα, είχε παραβιαστεί ο μετρητής και είχαν τοποθετηθεί πλαστές σφραγίδες στο κέλυφος του μετρητή, με σκοπό την αλλοίωση της καταγραφής της καταναλισκόμενης ενέργειας. Κλασική περίπτωση διαπιστωμένης ρευματοκλοπής, κατά το νομοθετικό πλαίσιο (βλ. απόφαση 236/2017 ΡΑΕ). Εύρημα εμφανές και αδιάσειστο που τεκμηριώνει, κατά τρόπο αναμφισβήτητο, την τέλεση της παράνομης αυτής πράξης. Μάλιστα, η άδικη αυτή ενέργεια τελούνταν για χρονικό διάστημα 994 ημερών (μέχρι και την ημέρα της διαπίστωσής της από τη ΔΕΔΔΗΕ). Κατά το ίδιο έγγραφο, του επιβλήθηκε ως κύρωση το ποσό των 2.039,06 ευρώ (ποσό που συμπεριλαμβάνει την τεκμαρτή κατανάλωση ενέργειας για το εν λόγω διάστημα, αλλά και την επιβάρυνση που προβλέπει η απόφαση 237/2017 της ΡΑΕ για τη διαπίστωση της ρευματοκλοπής).
Εν προκειμένω, λοιπόν, ο κ. Ψυρρόπουλος, σε αυτό το στάδιο της διαδικασίας, εφόσον αισθανόταν αθώος και ήθελε να αποδείξει τούτο, όφειλε να καταθέσει αντιρρήσεις (διοικητική ένσταση) ενώπιον της ΔΕΔΔΗΕ, αμφισβητώντας και αντικρούοντας τα ευρήματα. Περαιτέρω, και για να μην πλανάται ουδεμία σκιά, θα έπρεπε να καταθέσει προσφυγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, με σκοπό την ακύρωση της παραπάνω χρηματικής κύρωσης. Για δυσεξήγητους λόγους (και υπό την προϋπόθεση ότι είχε στοιχεία που αποδείκνυαν την αθωότητά του), δεν έπραξε τίποτα από τα δύο.
Περαιτέρω, ο κ. Ψυρρόπουλος (ακόμη και εάν υποθέσουμε ότι έχασε την προθεσμία για τις ανωτέρω ενέργειες) είχε μία ακόμη ευκαιρία να αποδείξει την αθωότητά του. Κατά το ποινικό σκέλος της υπόθεσης, ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, θα έπρεπε να αποδείξει ότι είτε καμία παράβαση δεν έλαβε χώρα είτε ότι έγινε η παράνομη πράξη αλλά δεν την τέλεσε ο ίδιος (διότι, για παράδειγμα, είχε εκμισθώσει σε τρίτο την επιχείρησή του).
Δυστυχώς, ούτε καν προέβαλε τέτοιους ισχυρισμούς. Απεναντίας, ο κ. Ψυρρόπουλος αποφάσισε να πληρώσει τη διοικητική χρηματική κύρωση, με σκοπό να μην του επιβληθεί ποινή, όπως ρητά προβλέπει ο Νόμος (άρθρο 381 παρ. 3 ΠΚ). Τούτο προκύπτει όχι μόνο από την προφορική διαδικασία στο Δικαστήριο, αλλά και από το ίδιο το Απόσπασμα της Απόφασης που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αντί δηλαδή να αποδείξει την αθωότητά του για λόγους ουσίας, εκμεταλλεύτηκε μια (δικονομικής φύσης) διάταξη που απλώς αίρει το αξιόποινο. Το άδικο (με ό,τι αυτό συνεπάγεται) της πράξης παραμένει. Δεν επιβάλλεται, απλώς, ποινή, κατ’ εφαρμογή της Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης. Η αποκαταστατική λειτουργία της της επανόρθωσης ενός ήδη διαταραγμένου έννομου αγαθού (εν προκειμένω, η κλοπή ηλεκτρικής ενάργειας) ως δικαιοπολιτικός λόγος της άρσης της τιμωρίας. Πρόκειται για στάθμιση του νομοθέτη, η οποία εδράζεται, κυρίως, σε πρακτικούς λόγους. Με άλλα λόγια, παρά το ότι υφίστανται όλα τα στοιχεία μιας ποινικά κολάσιμης πράξης, συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες δεν αφήνουν ένα ήδη θεμελιωμένο έγκλημα να επιφέρει τις έννομες συνέπειες του για το δράστη. Ουσιαστικά, αποκλείεται, απλώς, η τιμώρηση. Ο νομοθέτης, δηλαδή, σταθμίζει εάν «αξίζει» ή όχι να επιβληθεί η ποινή· εάν ο δικαιοπολιτικός λόγος επιβολής της έχει εκλείψει ή όχι.
Με απλά λόγια, απαλλαγή (και όχι αθώωση) του δράστη από κάθε ποινή, λόγω πλήρους ικανοποίησης του ζημιωθέντα (πληρωμή στη ΔΕΔΔΗΕ).
Συνεπώς, καμία απολύτως αθώωση (με όρους ουσίας) δεν δείχνει η απόφαση που δημοσίευσε ο κ. Ψυρρόπουλος. Τουναντίον, κατέβαλε την χρηματική κύρωση, αποδεχόμενος εμμέσως την τέλεση της άδικης και παράνομης πράξης, με μοναδικό σκοπό να μην τιμωρηθεί.
Τέλος, θα αφήσω ασχολίαστη την προτροπή του, κατά την πανηγυρική του ανακοίνωση «Ας ρωτήσουν επιτέλους κι ένα δικηγόρο…». Πρόκειται για φράση που προσβάλλει βάναυσα το νομικό κόσμο της Ηλιούπολης, συμπεριλαμβανομένης (τουλάχιστον ως προς το μη «ιδιωτικοποιημένο» σκέλος της) της Νομικής Υπηρεσίας του Δήμου Ηλιούπολης.

Β. Ηθική πτυχή της πράξης

Ο κ. Ψυρρόπουλος στην ανακοίνωσή του κάνει λόγο για «δικαίωση», «πλήρως αθωωτική απόφαση για το όνομα και την τιμή του». Συνεχίζει πως η όλη υπόθεση ήταν «κατασκευασμένο ψεύδος». Ομοίως, σε δελτίο τύπου της παράταξής του γίνεται αναφορά σε «υποτιθέμενες ρευματοκλοπές».
Είναι, ακριβώς, αυτή η εξωφρενική αμετροέπεια που με αναγκάζει να τοποθετηθώ. Επαναλαμβάνω: ακόμη και τότε (τον Οκτώβριο 2023) που ο κ. Ψυρρόπουλος, ωσάν απευθυνόμενος σε «ανόητους», μας έδειχνε το λευκό ποινικό του μητρώο, είχα αποφασίσει να μην εμπλακώ.
Όπως ανέφερα προηγουμένως, δεν είναι η ίδια η πράξη per se που προβληματίζει τόσο έντονα. Η αποδοχή (ή έστω αδιαφορία) του ενδεχόμενου αποκάλυψης, και της συνακόλουθης κοινωνικής κατακραυγής, μπρος στην εξοικονόμηση μερικών εκατοντάδων ευρώ, δίχως στην πραγματικότητα ουσιαστικό οικονομικό αντίκρισμα, είναι ζήτημα που πραγματικά ερεθίζει. Θα μπορούσε, όμως κανείς, εντελώς καλόπιστα, ακόμη και αυτό το γεγονός να το δικαιολόγησε. Μη γνώση (συγγνωστή ή μη), ανέχεια, αφέλεια, κ.α. Πλειάδα λόγων.
Αυτό που δε δικαιολογείται, όμως, είναι αφενός η μη ένδειξη της παραμικρής μεταμέλειας, αλλά και η μετέπειτα διαχείριση της αποκάλυψης. Διαχείριση που σοκάρει. Η υιοθέτηση αντικοινωνικής συμπεριφοράς, έστω και εάν οδηγεί, τελικά, στην ταπείνωση. Υποτιθέμενη «ηθική δικαίωση», τη στιγμή που έμμεσα έχει παραδεχθεί την τέλεση της πράξης. Όσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιο πιστευτό γίνεται.
Τελικά, είναι ακριβώς η ευτέλεια της πράξης (και η διαχείριση του γεγονότος) που επιτείνει την ηθική της απαξία.

Γ. Πολιτική διάσταση του γεγονότος

Το ερώτημα τίθεται πλέον έντονα: Είναι δυνατόν να παραμένει Δήμαρχος, κάποιος που έχει έμμεσα αποδεχθεί την τέλεση (όταν μάλιστα ήταν εκλεγμένος Δημοτικός Σύμβουλος) μιας ευτελούς και αναξιοπρεπούς πράξης; Με ποια πολιτική νομιμοποίηση, άραγε, διαχειρίζεται τα ζητήματα της καθημερινότητας, όταν δεν βρίσκει καν το σθένος να απολογηθεί, παρά επιτίθεται με πασιφανώς αναληθή επιχειρήματα;
Ο θεσμός του Δήμαρχου (αλλά και του συνόλου των αιρετών) οφείλει να δρα ως «κοινωνική μοντελιστική». Τι εντύπωση, άραγε, δημιουργείται από τη συμπεριφορά του; Τι παράδειγμα δίνουν οι δημοτικοί σύμβουλοι που στοιχίζονται πέριξ του Δημάρχου, και οι οποίοι (φανερά ή σιωπηρά) υιοθετούν τα «επιχειρήματά» του; Ποια είναι η αντίδραση των φορέων που στήριξαν το συγκεκριμένο Δήμαρχο; Είναι όλα καλώς καμωμένα…;
Κλείνοντας, η ιστορία της ρευματοκλοπής, από τον Οκτώβριο 2023 έως και σήμερα, δείχνει (με τρόπο γλαφυρό, είναι η αλήθεια) το επίπεδο της πολιτικής ζωής του τόπου μας τα τελευταία χρόνια.
Από τη μία, και εν μέσω εκλογών, «χορηγούμενα» δημοσιεύματα σε φίλια μέσα, με καθοδηγούμενες ειδήσεις. Διαρροή εγγράφων από ανώνυμα emails στους Δημοτικούς Συμβούλους. Τρικάκια από υποτιθέμενες «Ομάδες Πολιτών» με περιεχόμενο χυδαίο που ουδείς μπορεί να λησμονήσει. Ορισμένα μόνο παραδείγματα σήψης.
Από την άλλη, ένα Δήμαρχο, ο οποίος, δυστυχώς, υποτιμά, κατά τρόπο εξωφρενικό, την νοημοσύνη μας. Επιχειρήματα ανερμάτιστα, μεγαλεπήβολες (αλλά συνάμα τόσο κενές) φράσεις, ειρωνείες ως μανδύας πρόδηλου ελλείμματος συγκρότησης, διαχείριση κρίσιμων ζητημάτων με πλήρη αδιαφάνεια, μικροεξυπηρετήσεις (υποτροφίες, δασοπυροσβέστες, «τυχεροί προμηθευτές» κλπ.), στις οποίες, σκόπιμα, ως τώρα δεν είχα αναφερθεί, αλλά, ταυτόχρονα οδηγούν και στον πολιτικό και κοινωνικό διασυρμό αυτών που τις αποδέχονται. Σωρεία άλλων περιπτώσεων.
Πρόκειται για δύο φαινομενικά «αντικρουόμενες» πλευρές, που αποτελούν όμως, τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Προέρχονται από την ίδια μήτρα. Η ακραία υποβάθμιση του πολιτικού διαλόγου, σε όλες τις εκφάνσεις του, ώστε να μη συζητείται τίποτα ουσιαστικό.
Απέναντι, λοιπόν, σε αυτή τη σοβούσα πολιτική κρίση που βιώνουμε στην πόλη μας, η ΗΛΙΟΥ-Πόλις, Ανθρώπινη Πόλη είναι, εκτιμώ, πραγματικά η δύναμη που μπορεί (και οφείλει) να προσφέρει κάτι διαφορετικό στους δημότες. Μιλώντας για την ουσία των προβλημάτων της Ηλιούπολης, συμβάλλοντας στην ανάδειξή τους, και καταθέτοντας προτάσεις συγκεκριμένες, κοινωνικά ωφέλιμες και υλοποιήσιμες για όλα τα σοβαρά ζητήματα που απασχολούν την τοπική κοινωνία. Με ήθος, σεβασμό στους συμπολίτες μας και πολιτικό πολιτισμό. Με λόγο καθαρό και σαφή, με επιχειρήματα και τεκμηρίωση.